Olympus Mons, Tharsis Montes bölgesindeki yanardağların ve Güneş Sistemi’nde bilinen tüm yanardağların en büyüğüdür.

Olympus Mons, Güneş Sistemi’nde bilinen en yüksek volkan ve ikinci en yüksek dağdır. Dağ, Mars gezegeninde yaklaşık olarak 18,4°N 134°W / 18, -134. koordinatlarından yer alır. Dünya’nın en yüksek dağı Everest ile karşılaştırılırsa üç kat daha yüksektir. Olympus Mons, 624 km çapında (Arizona eyaletiyle yaklaşık aynı boyutta), 25 km yüksekliğinde ve 6 km yüksekliğinde yamaçla çevrelenmiş bir kalkan yanardağdır. Olympus Mons’un zirvesinde 80 km genişliğinde bir kaldera bulunur. Karşılaştırmak gerekirse, Dünya’daki en büyük yanardağ Mauna Loa’dır. Mauna Loa, 10 km yüksekliğinde ve 120 km çapında bir kalkan yanardağdır. Olympus Mons’un hacmi, Mauna Loa’nınkinden yaklaşık 100 kat daha büyüktür. Aslında, tüm Hawaii adaları zinciri (Kauai’den Hawaii’ye) Olympus Mons’un içine sığabilir!

Olympus Dağı, görüntü olarak Dünya’da yer alan dağlardan farklıdır. Örnek verecek olunursa, bu dağın tepesi eğimli değil tamamen düzdür. Bu görüntü çok hafif eğimleri olan ovayı anımsatmaktadır. Bir dağ denilince akla gelen ilk şeylerden birisi olan dik yamaçlar, bu dağ için geçerli değildir. Bu dağın yamaçları dik değildir. Öyle ki, yamaçların eğimi 1 ile 3 derece arasında değişmektedir.

Olympus Mons neden bu kadar büyük?

Dünya’daki yanardağlar arasındaki temel fark büyüklükleridir; Mars’ın Tharsis bölgesindeki volkanlar, Dünya’nın herhangi bir yerindeki volkanlardan 10 ila 100 kat daha büyüktür. Mars yüzeyindeki lav akışlarının çok daha uzun olması, muhtemelen daha yüksek püskürme hızının ve daha düşük yüzey yerçekiminin sonucunda oluşmuştur.

Mars’taki yanardağların bu kadar büyük olmasının bir başka nedeni de, Mars’taki kabuğun Dünya’daki gibi hareket etmemesidir. Dünya’da, sıcak noktalar sabit kalır ancak kabuk plakaları bunların üzerinde hareket eder. Hawaii adaları, Pasifik plakasındaki lav üreten sabit bir sıcak noktanın kuzeybatıya doğru hareketinden kaynaklanmaktadır. Plaka sıcak nokta üzerinde hareket ettikçe, yeni yanardağlar oluşur ve mevcut olanlar tükenir. Bu, toplam lav hacmini bir büyük yanardağ yerine birçok yanardağ arasında dağıtır. Mars’ta kabuk sabit kaldığı için lav çok büyük bir yanardağın içinde birikmiştir.