Yağmurlu bir günde yürürken pantolon paçalarının uçlarından ıslanması ve bir süre sonra bu ıslaklığın yukarı doğru tırmanması olağan bir durumdur. Herhangi bir cismin yüzeyi ile temas eden su, cismin bünyesinde yayılır veya yukarı kısımlara doğru çıkmaktadır. Kılcal yapılı cisimlerin bir yüzeyi suya değerse su zamanla cisim içinde ilerlemeye başlar.

Bir sıvı ile bir maddenin molekülleri arasındaki çekim kuvvetinin, sıvının kendi molekülleri arasındaki çekim kuvvetinden daha büyük olması sonucu gerçekleşen etkiye kılcallık denir.

Bir sıvının küçük kesitli (1 mmʼden küçük) borularda yükselmesi ya da alçalmasında gerçekleşen olay kılcallık etkisiyle oluşur. Küçük çaplı cam borulara kılcal borular denir. Kılcal borular sıvı dolu bir kaba batırıldığında borularda kaptaki sıvının yukarı ya da aşağı doğru hareket ettiği gözlenir. Kılcallık olayı, adezyon ve kohezyon kuvvetleri ile sıvıların yüzey geriliminden kaynaklanır.

Ağaç gibi yüksek yapılı bitkilerin kökleriyle topraktan aldıkları suyu, gövde ve yapraklara iletmesi de bu olaylar sayesinde gerçekleşir.

Bir sıvının aynı maddeden yapılmış, kesit alanları farklı kılcal borularda yükselme ya da alçalma miktarı, borunun kesit alanı ile ters orantılıdır. Kullanılan boru ne kadar ince olursa sıvı o kadar çok yükselir ya da alçalır.

Bir sıvının aynı maddeden yapılmış, kesit alanları farklı kılcal borularda yükselme ya da alçalma miktarı, borunun kesit alanı ile ters orantılıdır. Kullanılan boru ne kadar ince olursa sıvı o kadar çok yükselir ya da alçalır. Su içerisine batırılmış farklı kesit alanlarına sahip kılcal borularda suyun yükselme miktarları verilmiştir.

Kılcal borularda bulunan sıvının yükselmesi ya da alçalması kesit alanı dışında boruda bulunan sıvının cinsine de bağlıdır.

Su kılcal boru içerisinde yukarıya doğru yönelmektedir. Su ile cam arasındaki adezyon kuvveti su moleküleri arasındaki kohezyon kuvvetinden büyük olduğu için su kılcal boru içerisinde yükselir. Su molekülleri arasındaki kohezyon kuvvetinin diğer maddelere göre küçük olması suyun temas ettiği yüzeyi ıslatmasına da neden olmaktadır.

Kılcal cam boruda bulunan cıva molekülleri suyun aksine aşağıya doğru yönelmiştir. Cıva molekülleri arasındaki kohezyon kuvveti cıva ile diğer maddeler arasındaki adezyon kuvvetinden büyüktür. Bu nedenle cıva temas ettiği yüzeyi ıslatmadığı gibi cam boru içinde de yükselmez, tersine alçalır.